Konu 3: Açık kaynak kod,kapalı kaynak kod ve özgür yazılım hakkında araştırma ve ülke güvenliği/maliyet/etik açılardan düşüncelerim.
Konu 3: Açık kaynak kod,kapalı kaynak kod ve özgür yazılım hakkında araştırma ve ülke güvenliği/maliyet/etik açılardan düşüncelerim.
Açık Kaynak Kodlu Yazılım:
Açık
kaynaklı yazılım, herkesin inceleyebileceği, değiştirebileceği ve
geliştirebileceği kaynak kodlu bir yazılımdır. "Kaynak kod", çoğu
bilgisayar kullanıcısının görmediği bir yazılım parçasıdır; bilgisayar
programcılarının bir yazılım parçasının çalışma şeklini değiştirmek için
kullanabilecekleri koddur. Bir bilgisayar programının kaynak koduna erişimi
olan programcılar, ona özellikler ekleyerek veya her zaman düzgün çalışmayan
parçaları düzelterek bu programı geliştirebilir. (Alıntı 1)
LibreOffice ve GNU
Image Manipulation Program, açık kaynaklı yazılımlara örnektir.
Kapalı Kaynak
Yazılım Nedir?
Bazı yazılımlar,
yalnızca onu oluşturan kişi üzerinde, ekibinde veya kuruluşunda (ve üzerinde
kontrolünü ellerinde tutan) değiştirebilen kaynak koduna sahiptir. İnsanlar bu
tür bir yazılımı "tescilli" veya "kapalı kaynak" yazılımı
olarak adlandırır. Yalnızca tescilli yazılımların orijinal yazarları bu
yazılımı yasal olarak kopyalayabilir, inceleyebilir ve değiştirebilir. Ve
tescilli yazılımı kullanmak için, bilgisayar kullanıcıları (genellikle bu
yazılımı ilk kez çalıştırdıklarında görüntülenen bir lisansı imzalayarak)
yazılımın yazarlarının açıkça izin vermediği yazılımla hiçbir şey
yapmayacaklarını kabul etmelidirler. Microsoft Office ve Adobe Photoshop,
tescilli yazılımlara örnektir. (Alıntı 2)
Özgür
Yazılım Nedir?
“Özgür yazılım”,
kullanıcıların özgürlüğüne ve topluluğa saygı duyan yazılım demektir.
Kabataslak,kullanıcıların bir yazılımı çalıştırma, kopyalama, dağıtma, çalışma,
değiştirme ve geliştirme özgürlüğüne sahip olduğu anlamına gelir.
Öyleyse, “özgür yazılım” bir fiyat değil, özgürlük meselesidir. İngilizcedeki
"free" kelimesinden kaynaklı olarak, bu kavramı anlamak için,
“bedavayı” değil “ifade özgürlüğünü” düşünmek gerekiyor. Bazı durumlarda,
Fransızca ve İspanyolca'dan özgürün karşılığı olarak libre ödünç alınarak
“libre” yazılım kavramı da, yazılımın bedelsiz olduğu değil özgür olduğunu
kastetmek için kullanılıyor.
Dört
temel özgürlük
Bir
program, eğer kullanıcıları dört temel özgürlüğe sahipse bir özgür
yazılımdır:
§ Herhangi
bir amaç için, istediğiniz şekilde yazılımı çalıştırma özgürlüğü (0 numaralı
özgürlük).
§ Her
ne istiyorsanız onu yaptırmak için programın nasıl çalıştığını ögrenmek ve onu
değiştirme özgürlüğü (1 numaralı özgürlük). Yazılımın kaynak koduna ulaşmak, bu
iş için ön koşuldur.
§ Kopyaları
dağıtma özgürlüğü, böylece başkalarına yardım edebilirsiniz (2 numaralı
özgürlük).
§ Değiştirilmiş sürümlerinizin kopyalarını dağıtma özgürlüğü (3 numaralı özgürlük). Böylece değişikliklerinizden yararlanması için tüm topluma bir şans vermiş olursunuz. Kaynak koduna erişmek, bunun için bir ön koşuldur. (Alıntı 3)
Açık
kaynaklı yazılım ile diğer yazılım türleri arasındaki fark nedir?
Özel bir yazılımla yaptıkları gibi, kullanıcılar açık kaynaklı yazılım kullandıklarında lisans koşullarını kabul etmek zorundadırlar; ancak açık kaynaklı lisansların yasal şartları özel lisanslarınkilerden önemli ölçüde farklıdır.
Açık kaynaklı lisanslar, insanların yazılımı kullanma, çalışma, değiştirme ve dağıtım şeklini etkiler. Genel olarak, açık kaynaklı lisanslar, bilgisayar kullanıcılarına açık kaynaklı yazılımı istedikleri herhangi bir amaç için kullanma izni verir. Bazı açık kaynaklı lisanslar - bazılarının "copyleft" lisansı olarak adlandırdığı şey - değiştirilmiş bir açık kaynak programı yayınlayan herkesin, aynı zamanda bu programın kaynak kodunu da serbest bırakması gerektiğini şart koşar. Ayrıca, bazı açık kaynaklı lisanslar, bir programı değiştiren ve başkalarıyla paylaşan herhangi birinin, bunun için bir lisans ücreti ödemeden o programın kaynak kodunu paylaşması gerektiğini şart koşar.
Tasarım gereği, açık kaynaklı yazılım lisansları, diğer kişilerin kaynak kodunda değişiklik yapmalarına ve bu değişiklikleri kendi projelerine dahil etmelerine izin verdiği için işbirliğini ve paylaşımı teşvik eder. Bilgisayar programcılarını, istedikleri zaman açık kaynaklı yazılıma erişmeye, görüntülemeye ve değiştirmeye, başkalarının çalışmalarını paylaşırken aynı şeyi yapmalarına izin verdiği sürece teşvik ederler. (Alıntı 4)
Peki ülke olarak hangisini tercih etmeliyiz?
Fikrimce ülke olarak tercihimiz özgür yazılımdan yana
olmalıdır.Bunu farklı pencerelerden ele alacak olursak:
1)Ülke Güvenliği:
Söz konusu yazılımların kodları herkesçe ulaşılabilir
ve ortada olduğundan elbette kodlarına ulaşamadığımız yazılımlardan çok daha
güvenlidir.
2)Maliyet:
Bu tür yazılımlar ya ücretsiz yahut da özellikle diğer
türlerde yazılımlara kıyasla oldukça makul ücretlerle sunulduğundan maliyeti
düşürmek açısından da tercih edilmelidir.
3)Etik/Ahlaki Açıdan:
Etik açıdan özgür yazılımın kullanılması,özgür
yazılıma destek olunması yazılımların gelişimine de katkı sunmak açısından
gereklidir.Ayrıca sağladığı 4 temel özgürlük de
(çalıştırma,değiştirme,dağıtma,geliştirme) toplum yararı düşünülürek sağlanmış
özgürlüklerdir.Bu sebepten ahlaka da uygundur.
Alıntılarda Faydalandığım Kaynaklar:
Yorumlar
Yorum Gönder